خبرگزاری مهر- گروه استانها: اواخر فروردین ماه سال جاری بود که خراسان جنوبی آبستن حادثه‌ای از جنس سیل شد. بعد از بارش چند ساعته باران، امواج سرکش سیل خانه‌های مسکونی بسیاری از مناطق روستایی و عشایری شهرستان‌های استان را زیر پا گذاشت و افراد زیادی را از خانه و کاشانه شأن متواری کرد.
سال‌ها می‌شد که آسمان این دیار میزبان اینچنین ابرهای باران زا نشده بود. مردم روزهای شأن را با شکر گذاری سر می‌کردند که اواخر اردیبهشت ماه، سیل دیگری از باران نه تنها موج شادی به راه انداخت بلکه عطش کویر را فروکش کرد.
جاری شدن قطره‌های باران روی زمین و نفوذ آنها به زیرخاک، حیات دوباره اراضی کشاورزی را رقم زد و سکوت ۶۰۰ ساله قنات‌های بی جان را شکست که بهترین تحفه بهاری خداوند به کشاورزان و روستاییان بود.
سر ریز شدن سدها و بندسارهای خراسان جنوبی از دیگر ارمغان باران بهاری در نواحی جنوب شرق کشور بود. با ورود ده‌ها میلیون متر مکعب روان آب به سدها، نه تنها سیلی خروشان مهار شد بلکه رقم ظرفیت خالی سدها کاهش چشمگیری داشت.
آن روی فعالیت سیل در استان
آن روی سکه، ماهیت رگباری بودن بارش‌ها در برخی نقاط استان، روزهای بهاری کشاورزان را خزان کرد و رد پای سیل در مزارع و باغ‌ها، خسارت‌های زیادی را بر جای گذاشت. جان دادن چندین رشته قنات در مسیر سیل از دیگر خسارت‌های ناشی از فعالیت موج بارشی در استان بود که بار مالی وارده به مسئولان را سنگین کرد.
بنا بر بررسی تیم‌های ارزیاب در مناطق سیل زده استان، سیلی سیل به دامداران هم اثرهای نامطلوبی باقی گذاشت. به گونه‌ای که می‌توان تلف شدن صدها قطعه طیور و دام را از اولین تازیانه‌های سیل بر این قشر از مردمان کویرنشین عنوان کرد. جاری شدن سیل در نقاط روستایی و عشایری استان، تخریب ایل راه‌های عشایر را رقم زد و به دنبال حجم خسارت‌ها در زیرساخت‌ها و خاموشی برق در روستاها، امداد رسانی‌ها در ساعات اولیه انجام نشد که شاید اندیشیدن تمهیداتی بیشتر قبل از وقوع سیل، این چنین شرایطی را رقم نمی‌زد.
مسدود شدن محورهای مواصلاتی خراسان جنوبی در میان امواج سیل، نه تنها رفت و آمدها را دچار اختلال کرد بلکه بستری برای اتفاقاتی ناگوار مانند واژگونی اتوبوس مسافربری طبس را فراهم ساخت که واکاوی دقیق این حوادث، توجه بیشتر هر چه مسئولان نسبت به برنامه ریزی های مطلوب را یادآور می‌شود.
سقف لرزان و ستون‌های خشتی و گلی خانه‌ها هم مسئولان را بر این واداشت که در اوج بارندگی‌ها ساکنان را وادار به تخلیه روستاها کنند تا جان شأن طعمه سیل خروشان نشود. این در حالی است که خشکسالی ۲۰ ساله می‌توانست فرصتی مناسب برای استحکام سازی این مناطق باشد.
تخریب برخی از معادن طبس با دستان مخرب سیل از دیگر خاطره‌هایی است که دردهایش را به جان کارگران انداخته چراکه توقف چرخ فعالیت معدن در گل و لای بر جای مانده از سیل، کارگرانی را هم از کسب درآمد محروم کرده و نیازمند توجه ویژه متولیان است.
خسارت ۳۵۰ میلیارد تومانی سیل در فروردین
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی هشتم اردیبهشت ماه در گفت و گو با رسانه‌ها بیان کرد: سیلاب اخیر در استان خراسان جنوبی ۳۵۰ میلیارد تومان خسارت وارد کرد که ۲۹۵ میلیارد تومان مربوط به بخش کشاورزی است.
وی ادامه داد: در بارندگی اردیبهشت ماه بیشترین خسارت‌ها در بخش کشاورزی مربوط به مزارع، باغ‌ها، دام، طیور و مستحدثات باغی است.
سید ابوالحسن میرجلیلی ادامه داد: ۵۵ میلیارد تومان ایل راه‌های عشایری، راه‌های روستایی، شبکه توزیع نیروی برق و انتقال آب، معابر و واحدهای مسکونی بوده که خسارت وارد شده است.
وی با بیان اینکه ۱۰۳ رشته قنات بین ۱۰ تا ۴۳ درصد خسارت دیده‌اند، افزود: ۱۰۴ واحد مسکونی در این استان از ۶۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شده‌اند.
بنا به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی تمامی محورهای مواصلاتی اصلی استان سه روز پس از سیلاب و بیش از هزار کیلومتر راه عشایری بازگشایی شد.
رد پای دوباره سیل در کویر
میرجلیلی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به سیل اردیبهشت ماه بیان کرد: سیل اخیر هم به زیرساخت‌های استان هفت میلیارد تومان برآورد شده که بیشتر به راه‌های مواصلاتی، ایل راه‌های عشایر و تأسیسات آب و برق وارد شده است.
وی با بیان اینکه بیشترین خسارت‌ها مربوط به شهرستان‌های سربیشه، درمیان، فردوس، بیرجند، بشرویه، سرایان بوده است، گفت: ۵۱ مورد قنات بین ۶۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت دیده‌اند که با دستور استاندار اقدامات مورد نیاز انجام شده است.
وی از ۴۸ مورد تخریب واحد مسکونی خبر داد و گفت: بالغ بر چهار هزار افراد گرفتار در سیل امداد رسانی شده و ۲۸ نفر از مرگ حتمی نجات یافتند.
مردم در بازسازی واحدهای سیل زده همکاری کنند
مدیرکل بنیاد مسکن و انقلاب اسلامی خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه در سیل فروردین ماه ۲۴۵ واحد مسکونی تخریب شدند، افزود: از این تعداد کار آوار برداری ۳۹ واحد به اتمام رسیده است.
علی اصغر آسمانی مقدم خواستار همکاری مردم در بازسازی خانه‌های تخریبی شد و گفت: تاکنون چهار مورد پای کار آمده و مابقی نه تمایل به تخریب و نه تمایل به ساخت دارند.
وی با بیان اینکه در سیل اول خرداد هم ۴۸ واحد مسکونی تخریب شد، اظهار کرد: از این تعداد کار آوار برداری ۱۲ واحد مسکونی انجام شده است.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان جنوبی بیان کرد: کار کارشناسی در رابطه با روستای سیل زده شیرگ انجام شده و جابه جایی روستا در شورای مدیریت بحران در حال تصمیم گیری است.
آسمانی مقدم با بیان اینکه برای بازسازی واحدهای سیل زده ۴۰ میلیون تسهیلات قرض الحسنه با بازپرداخت ۱۵ ساله و ۱۰ میلیون وام بلاعوض پرداخت می‌شود، بیان کرد: در حال حاضر هیچ کمبودی در این امر نداریم تنها همکاری مردم را خواستاریم.
کمبود تجهیزات لجن کش در استان
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: در سیل فروردین ماه سال جاری بیش از ۳۵۰ چادر هلال احمر در مناطق سیل زده طبس، تپه طاق، درح و برخی مناطق سربیشه توزیع شد و قریب به دو هزار نفر اسکان یافتند.
محمد رحیم شهریاری اظهار کرد: در سیل یکم خرداد ماه سال جاری هم ۸۰ چادر هلال احمر در روستای شیرگ و درمیان توزیع شد و قریب به ۱۰۰ خانوار اسکان یافتند.
وی با بیان اینکه در چند روز بعد از وقوع سیل اقلامی توسط کمیته امداد در بین سیل زده‌ها توزیع شد، افزود: در حال حاضر افراد چادرها را از اردوگاه به نزدیک منزل شأن منتقل کرده‌اند.
وی با اشاره به کمبودها و تجهیزات ضروری در حوادثی مانند سیل بیان کرد: در تجهیزات نجات مانند پمپ لجن کش و کف کش کمبود داریم که در سیل‌های اخیر هم از تهران مطالبه داشتیم.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی افزود: در سایر تجهیزات هلال احمر کمبودی نداریم و در شرایط بحرانی مانند سیل فروردین ماه از استان‌های معین کمک می‌گیریم.
خسارت ۳۹۹ میلیاردی سیل به بخش کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم در سوم اردیبهشت ماه سال جاری گفته بود: سیل فروردین ماه به بیش از پنج هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی خراسان‌جنوبی خسارت وارد کرد.
غلامرضا قوسی با بیان اینکه خسارت وارده سیل به بخش کشاورزی بیش از ۳۹۹ میلیارد تومان ارزیابی می‌شود، بیان کرد: بیشترین میزان خسارت‌ها به بخش باغات با بیش از ۸ هزار و ۲۰۰ هکتار با مبلغی بالغ بر ۳۱۶ میلیارد تومان بوده است.
قوسی ادامه داد: پس از باغات بیشترین خسارت به ترتیب به منابع آبی با مبلغی بالغ بر ۶.۳۸ میلیارد تومان، بخش زراعی با مبلغی بالغ بر ۶.۲۹ میلیارد تومان و در نهایت سایر بخش‌ها از جمله دام، طیور، شیلات و آبزیان و تأسیسات با مبلغی بالغ بر ۸.۱۴ میلیارد تومان وارد گردیده است.
وی افزود: بیشترین خسارات وارد شده به بخش کشاورزی شهرستان سرایان وارد شده و پس از آن شهرستان‌های فردوس، زیرکوه و بشرویه بیشترین خسارت را داشته‌اند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی گفت: سیل همچنین خسارت ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی به بیش از ۲۶۷ رشته قنات وارد و مقرر گردیده قنواتی که ۱۰۰ درصد خسارت دیدند، در اسرع وقت با مشارکت مردم و پیمانکاران بازگشایی، مرمت و لایروبی شوند.
قوسی اظهار کرد: بیش از هزار و ۶۰۰ قطعه طیور و نزدیک به ۶۳۷ رأس دام نیز در سیلاب تلف و دام‌های تلف شده با هماهنگی اداره کل دامپزشکی و صندوق بیمه جمع‌آوری و دفن شدند.
خیران پای کار بازسازی بیایند
گفتنی است استاندار خراسان جنوبی طی سفری به مناطق سیل زده شهرستان درمیان در جریان مشکلات روستاهای دادران، درمیان بخش مرکزی و بیدسک، نگینان و سریجان قرار گرفت.
تسریع روند پروژه آبرسانی، تقویت آنتن دهی تلفن همراه و شبکه‌های دیجیتال، احیای قنوات و آسفالت جاده بیدسک به نگینان از مهم‌ترین دستورات محمدصادق معتمدیان در بازدید از این روستاها بود.
نباید فراموش کرد مردم خراسان جنوبی به خصوص در روستاها به واسطه ۲۰ سال خشکسالی‌های پی در پی درآمدی برای تأمین آورده شخصی در بازسازی منازل خود را ندارند و باید از توان جهادگران و خیران برای بازسازی این مناطق بهره گرفت.
شرایط پیش روی خراسان جنوبی نسبت به خشکسالی‌ها، مهار هر چه بیشتر روان آب‌ها را می‌طلبد این در حالی است که خروج اب باران از مرزهای استان گلایه‌های مردمی را اوج داده که نیاز است مسئولان مدیریت رواناب‌ها را جدی بگیرند تا مهر محرومیت و خشکسالی بر پیشانی استان حک نشود و یا جانی در پی آواری از دست نرود.
نظر شما